„Mamy
już wszystko co potrzeba aby ruszyć z przetargiem już na wykonanie
robót. Myślę, że w kwietniu takie podstępowanie zostanie
ogłoszone. Liczę, że w 2027 roku będziemy już podziwiać to
miejsce po metamorfozie. (…) Chcemy, żeby było to miejsce, do
którego przychodzi się nie raz w roku, ale żeby mieszkańcy mogli
tutaj spędzić czas wolny.” –
– powiedział Prezydent Miasta Sosnowiec Arkadiusz Chęciński.
Umowę podpisano
O tym, że miasto pozyska dotację, pisaliśmy już pod koniec ubiegłego roku. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego oraz Urząd Miasta Sosnowiec parafowały opiewającą na 70.139.321,80 złotych dofinansowania, które zostanie przeznaczone na projekt rewitalizacji terenów i obiektów po byłej Kopalni Węgla Kamiennego „Kazimierz-Juliusz”. Środki pochodzą z funduszy europejskich dla województwa śląskiego na lata 2021-2027 w ramach obszaru działania „10.09. Ponowne wykorzystanie terenów poprzemysłowych, zdewastowanych, zdegradowanych na cele rozwojowe regionu”.

Koszt całej inwestycji jest szacowany na blisko 100 milionów złotych. Pozyskane dofinansowanie w wysokości 70% wartości pozwoli ogłosić postępowanie przetargowe i rozpocząć prace już w tym roku.
„Nad tym projektem pracowaliśmy wiele lat. Tu znów będzie tętniło życie. Co prawda nie wokół górnictwa ale jak najbardziej dla dzielnicy.” –
– powiedziała Anna Jedynak-Rykała, przewodnicząca Rady Miasta Sosnowca, a wcześniej pełnomocniczka prezydenta Sosnowca odpowiadająca m. in. za przygotowanie tego projektu.
W imieniu Miasta Sosnowiec umowę podpisał prezydent Arkadiusz Chęciński, a ze strony Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego – marszałek Wojciech Saługa.
Co i gdzie powstanie?
Dawny kompleks BHP, składający się z cechowni, łaźni, lampowni oraz części biurowej, zmieni się najbardziej. Tu powstanie Inkubator Zagłębiowskiego Parku Przedsiębiorczości. Przeniesione w to miejsce zostaną przedszkole oraz żłobek, gdzie stworzone zostaną lepsze warunki zarówno lokalowe, jak i plac zabaw.
Dawna wieża wyciągowa zostanie przekształcona w wieżę widokową, zaś budynek maszyny wyciągowej szybu K-1 zostanie przystosowany na potrzeby lokali gastronomicznych.
Budynek stacji ratowniczej zostanie przebudowany i zmodernizowany na pomieszczenia biurowe, w tym na potrzeby organizacji pozarządowych.
Biura i firmy usługowe znajdą też miejsce w byłym warsztacie kopalni.
Mówi się też o możliwości powstania muzeum dotyczącego górniczej historii dzielnicy.

Jak w Wałbrzychu?
Umowę na wykonanie dokumentacji projektowej podpisano 14 sierpnia 2024 roku z firmą PAS Projekt, która odpowiada m. in. za adaptacją dawnej kopalni Julia (w czasach PRL KWK „Thorez”) w Wałbrzychu na potrzeby muzealne.
„W projekcie bardzo ważnym elementem było pozostawienie ważnych symboli związanych z górnictwem. Mam na myśli na przykład mozaiki w sali zbornej czy stworzenie punktu widokowego na wieży wyciągowej. To łącznie około 8 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni.”
– objaśniała Małgorzata Golenko z pracowni PAS Projekt.

Prace też przewidują oczywiście zewnętrze budynków, w tym uporządkowanie terenu, wytyczenie ścieżek, chodników i dróg wewnętrznych, nasadzenia i korektę zieleni, instalację małej architektury i oświetlenia.
Plany dojrzewały od lat
Pomysł pod hasłem „Kazimierz OdNowa” został wpisany na listę projektów kluczowych województwa śląskiego początkiem roku 2023. Zakłada rekultywację i zagospodarowanie od nowa części terenów i budynków po byłej KWK „Kazimierz-Juliusz”.
W październiku 2024 roku miasto podpisało ze Spółką Restrukturyzacji Kopalń list intencyjny w tej sprawie. Projekt dotyczy prawie 40 hektarów gruntów (338 działek), które Sosnowiec ma otrzymać od SRK w formie darowizny. Celem jest transformacja pogórniczych terenów w dzielnicach Kazimierz i Porąbka oraz ich zagospodarowanie poprzez nadanie im nowego przeznaczenia. Akt ten był nawiązaniem do projektu „Kazimierz OdNowa”, realizowanego na terenach po KWK „Kazimierz-Juliusz” i finansowanego z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.
„To przykład wspólnej troski o przyszłość regionu, z poszanowaniem dziedzictwa poprzemysłowego i nowoczesną gospodarką. SRK konsekwentnie pracuje na rzecz efektywnego zagospodarowywania, rekultywacji i rewitalizacji terenów pogórniczych. Właśnie zrobiliśmy kolejny krok w tym kierunku. Powodzenie tych zamierzeń zapewni dalsza współpraca pomiędzy Spółką Restrukturyzacji Kopalń, a Gminą Sosnowiec. Działamy, by jak najlepiej gospodarować majątkiem Skarbu Państwa umożliwiając rozwój pogórniczych gmin.” –
– powiedział prezes Spółki Restrukturyzacji Kopalń Jarosław Wieszołek.
Wcześniej, bo w 2020 roku, Spółka Restrukturyzacji Kopalń przekazała miastu na ten cel niecałe 3 hektary, wraz z zabudowaniami – zabytkowymi budynkiem maszyny wyciągowej i nadszybia oraz wieżą szybową Kazimierz-I.

Dalsze plany obejmują m. in. budowę nowego osiedla mieszkaniowego, które w założeniu ma być energetycznie samowystarczalne.
Ostatnia kopalnia w Zagłębiu
KWK „Kazimierz-Juliusz” w Sosnowcu była ostatnią działającą Kopalnią Węgla Kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim. Wydobycie całkowicie wstrzymano w roku 2015. Od tamtego czasu grunty i budynki należące do Spółki Restrukturyzacji Kopalń w Kazimierzu, Porąbce i Juliuszu były zagospodarowane w bardzo niewielkim stopniu.
Materiał powstał w ramach współpracy z Urzędem Miasta Sosnowiec. Za jego treść odpowiedzialność ponosi redakcja.