Tablica w Będzinie upamiętni płk. Bronisława Banasika

Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach przy współpracy z Urzędem Miasta Będzina zaprasza na uroczyste odsłonięcie tablicy poświęconej płk. Bronisławowi Banasikowi, które odbędzie się w środę 19 marca 2025 r. o godz. 11.00 przy murze oporowym peronu I stacji PKP Będzin Miasto.

Płk Bronisław Banasik (pseud. „Stefan”, „Zrąb”) urodził się w 1894 r. w kolonii Ksawera w rodzinie robotniczej. Po wybuchu I wojny światowej otrzymał powołanie do armii rosyjskiej, od 1919 r. walczył z bolszewikami jako dowódca plutonu 5 Dywizji Strzelców Polskich (tzw. Dywizji Syberyjskiej). W styczniu 1920 r. dostał się do niewoli bolszewickiej, a do Polski powrócił w lutym 1922 r. Kilkanaście tygodni później wstąpił do Wojska Polskiego. Jako oficer zawodowy najpierw zajmował się szkoleniem w ramach Przysposobienia Wojskowego w powiecie Śrem, a od 1933 r. odpowiadał za zaopatrzenie w Pułku Radiotelegraficznym, w którego szeregach walczył w kampanii wrześniowej.

Bronisław Banasik – żołnierz ZWZ i AK

Pracę w konspiracji rozpoczął w grudniu 1939 r., początkowo w ZWZ. W 1941 r. przeszedł do Narodowej Organizacji Wojskowej, gdzie był dowódcą kompanii, szefem Wydziału Uzbrojenia KG NOW, a następnie oficerem kierunkowym szefa Wydziału Organizacyjnego. Po scaleniu z AK został szefem Wydziału Organizacyjnego KG NOW–AK. W czasie Powstania Warszawskiego zajmował się organizowaniem ze zgłaszających się ochotników uzupełnień dla walczących oddziałów liniowych. Po upadku Powstania znalazł się w niewoli niemieckiej, z której powrócił do Polski we wrześniu 1945 r. Podjął pracę zawodową jako cywil i ponownie nawiązał łączność z podziemiem, znalazłszy się w szeregach Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.

Płk Bronisław Banasik
Płk Bronisław Banasik. Fot. IPN Katowice

Żołnierz Wyklęty

Początkowo pełnił funkcję inspektora, w lutym 1946 r. został komendantem głównym NZW, równolegle od lipca sprawował funkcję kierownika Wydziału Wojskowego ZG SN. 14 stycznia 1948 r. został aresztowany przez UB i przeszedł ciężkie śledztwo. 13 listopada 1948 r. WSR w Warszawie skazał go na trzykrotną karę śmierci, w drodze łaski zamienionej na dożywotnie więzienie. 15 czerwca 1956 r. otrzymał półroczną przerwę w odbywaniu kary. Po opuszczeniu więzienia 2 maja 1957 r. przez następne miesiące leczył zrujnowane zdrowie. Otrzymał zakaz osiedlenia się w Warszawie, wobec czego zamieszkał w Przemkowie k. Szprotawy na Dolnym Śląsku. Był stale inwigilowany przez SB. Dopiero w 1972 r. władze komunistyczne zezwoliły mu na powrót do domu w Warszawie. Zmarł 19 marca 1979 r. Spoczywa na cmentarzu Bródnowskim.

Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego oraz Krzyżem Komandorskim orderu Odrodzenia Polski „Polonia Restituta”.

Tablica została sfinansowana ze środków Instytutu Pamięci Narodowej. Inicjatorem jej powstania był Krzysztof Klebach, przewodniczący Klubu Gazety Polskiej w Będzinie.

Pomóż nam stworzyć najlepszy portal dla Zagłębia Dąbrowskiego. Weź udział w krótkiej ankiecie – odpowiedz na pytania. Z góry dziękujemy!

Pomniki i ciekawe miejsca w Czeladzi mogą już opowiadać własne historie

Może Cię zainteresować:

Pomniki i ciekawe miejsca w Czeladzi mogą już opowiadać własne historie. Wystarczy smartfon z dostępem do internetu

Autor: Magda Sincewicz

23/12/2021

Pomnik armii czerwonej wyburzony

Może Cię zainteresować:

Pomniki Armii Czerwonej zostały wyburzone. Powstanie miejsce pamięci ofiarom totalitaryzmu

Autor: Martyna Urban

04/05/2022

Pomnik Wdziecznosci

Może Cię zainteresować:

Wolność, praca, godność? A może raczej „Hydraulik”, „Bolek i Lolek”, czyli pomniki Czerwonego Zagłębia

Autor: Maciej Baranowski

23/08/2024

Reklama