Renowacja zabytkowej Austerii w Sławkowie. Dzięki pracom konserwatorskim najstarsza karczma w Polsce zachowa historyczną wartość

W Sławkowie trwają prace konserwatorskie kilku historycznych obiektów. Wśród nich zabytkowa Austeria, czyli prawdopodobnie najstarsza karczma w Polsce. Renowacja pozwoli zachować ten cenny, liczący kilka stuleci budynek dla przyszłych pokoleń.

Renowacja zabytkowej Austerii w Sławkowie

W ubiegłym roku zakończył się remont fragmentu dachu sławkowskiej Austerii, co pozwoliło zabezpieczyć jego południową część przed deszczem i wilgocią. Środki na ten cel, w kwocie 80 tys. zł, pochodziły z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach.

Remont fragmentu dachu zabytkowej karczmy kosztował 80 tys. zł.; fot. UM Sławków
Remont fragmentu dachu zabytkowej karczmy kosztował 80 tys. zł.; fot. UM Sławków

We wrześniu 2023 roku miasto pozyskało prawie 1 mln zł z Rządowego Programu Ochrony Zabytków na dalsze prace konserwatorskie. W maju 2024 r. podpisano umowę z wykonawcą inwestycji.

- To niezwykle ważny krok w trosce o dziedzictwo kulturowe naszego miasta. Dzięki temu wsparciu możliwe jest nie tylko zachowanie historycznej wartości tego wyjątkowego obiektu, ale także jego długotrwałe zabezpieczenie przed upływem czasu - mówił Rafał Adamczyk, burmistrz Sławkowa.

W ramach prac przewidziano m.in. naprawę, wzmocnienie, impregnację i izolację ścian fundamentowych, impregnację grzybobójczą i ogniochronną. Zaplanowane zostało również docieplenie stropu nad parterem, renowacja drewnianej stolarki okiennej, impregnacja gontów, renowacja kominów, uszczelnienie ścian zewnętrznych poddasza, wymiana i uszczelnienie wiatrołapu.

Jak poinformowali na początku października przedstawiciele Urzędu Miasta, aktualnie prace prowadzone są intensywnie, a renowacja przebiega sprawnie. Według harmonogramu roboty powinny zakończyć się do końca tego roku. Remont nie wymagał zamknięcia restauracji, która jest czynna przez cały tydzień od godz. 10:00.

Renowacja Austerii przebiega sprawnie. Prowadzony remont nie wymagał zamknięcia restauracji
Renowacja Austerii przebiega sprawnie. Prowadzony remont nie wymagał zamknięcia restauracji

Najstarsza karczma w Polsce?

Warto przypomnieć, że Austeria w Sławkowie uważana jest za najstarszą karczmę w Polsce. W obecnym kształcie pochodzi najprawdopodobniej z 1781 roku, ale w świetle badań archeologicznych pewnym jest, że budynek sięga czasów o wiele wcześniejszych, a fragmenty fundamentów pochodzą nawet z XIII wieku, z okresu lokacji miasta. Trudno określić czy obiekt od początku służył jako karczma. Wiadomo, że na przestrzeni wieków był wielokrotnie przebudowywany.

- Sławkowska Austeria jest najpiękniejszą spośród wszystkich zachowanych do dzisiejszych czasów. Jej usytuowanie i architektura dają najpełniejsze wyobrażenie o budownictwie i sztuce ciesielskiej w przedrozbiorowej Polsce. Budynek stanowi klasyczny przykład drewnianej staropolskiej karczmy. Zbudowany został na planie litery "T". Całość budynku o powierzchni 380 metrów kwadratowych przykrywa dwuspadowy dach - czytamy na stronie Miasta.

Oficjalna urzędowa nazwa karczmy to ,,Austeria Miejska w Sławkowie Pierwochą Zwana". Obiekt jest częścią Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Austeria zawsze była i nadal pozostaje własnością miasta, nadzorowaną i zarządzaną przez władze miasta, oddawaną każdorazowo w dzierżawę.

Austeria w Sławkowie uważana jest za najstarszą karczmę w Polsce; fot. Wikimedia
Austeria w Sławkowie uważana jest za najstarszą karczmę w Polsce; fot. Wikimedia

Pozostałe projekty konserwatorskie w Sławkowie

Pilnych prac wymagał też wysłużony przez lata dach na zabytkowym ratuszu. Na tę częściową naprawę miasto pozyskało dotację z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach, w wysokości 75 tys. zł.

W ramach zadania przewidziana jest wymiana starej blachy dachowej na nowoczesną, tytanowo-cynkową. Dodatkowo zostaną wykonane nowe obróbki blacharskie, a rynny zostaną częściowo wymienione. Wymienione zostaną też części elementów konstrukcyjnych dachu, a ich impregnacja pozwoli zabezpieczyć budynek przed wpływem warunków atmosferycznych.

Kapliczka świętego Floriana
na sławkowskim rynku również doczeka się nowego dachu. Dotychczasowe pokrycie było w złym stanie technicznym, a dodatkowo zostało uszkodzone od uderzenia pioruna. Nowe pokrycie dachowe z podwójnego gontu ma zapewnić odpowiednią ochronę i estetyczny wygląd kapliczki.

Czeladz kirkut 05

Może Cię zainteresować:

Po Żydach w Czeladzi został obelisk i cmentarz. Odwiedziliśmy zabytkowy kirkut

Autor: Szymon Karpe

11/08/2024

Dawny budynek straży pożarnej przy u. Dehnelów w Czeladzi zostanie wyremontowany

Może Cię zainteresować:

Czeladź: dawny budynek straży pożarnej do remontu. Burmistrz już zaprasza na... kawę i ciastko. „Zleciliśmy przygotowanie projektu rewitalizacji”

Autor: Redakcja

19/10/2023

Zamek w Będzinie

Może Cię zainteresować:

Zamek w Będzinie poleca się nie tylko przejezdnym. Sprawdź, co można robić w średniowiecznym zabytku

Autor: Redakcja

25/02/2023