Centra Pomocy Dzieciom powstają w Polsce od 2018 r. z inicjatywy Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (FDDS). Trzy z nich (w Warszawie, Gdańsku i Starogardzie Gdańskim) prowadzi sama FDDS, do zakładania kolejnych zachęca doświadczone w pracy na rzecz dzieci organizacje w całej Polsce. Centrum Pomocy Dzieciom w Sosnowcu będzie prowadzone przez Stowarzyszenie Moc Wsparcia przy ulicy Głównej 19 (budynek MDK Kazimierz).
To ważny moment, rozpoczynamy kolejny rozdział działalności naszego Stowarzyszenia, jakim jest prowadzenie Centrum Pomocy Dzieciom. Na pokrzywdzone dzieci uczestniczące w procedurach prawnych czeka zespół psychologów, pedagogów, psychoterapeutów, prawnik i psychiatra dziecięcy. Jeszcze w tym roku zostanie uruchomiony przyjazny pokój przesłuchań. Mamy także przygotowaną szeroką ofertę pomocową dla niekrzywdzących rodziców lub opiekunów dziecka, ponieważ zdajemy sobie sprawę z tego, że na co dzień to oni stanowią wsparcie w trudnych sytuacjach – mówi Adrian Drdzeń, prezes Stowarzyszenia Moc Wsparcia.
- Sosnowiec jest w wielu obszarach wzorem dla reszty województwa. Dlatego namawiamy inne samorządy do podejmowania podobnych inicjatyw u siebie. Dla nas ochrona dzieci plasuje się wysoko w priorytetach lokalnych i wiem, że nasze miasto nadaje ton polityce społecznej w tym obszarze – mówi prezydent miasta Arkadiusz Chęciński.
Dziecko w centrum
Centrum Pomocy Dzieciom w Sosnowcu będzie działało według tych samych zasad i standardów, które sprawdziły się w innych tego typu placówkach w Polsce i na świecie. Pierwsze takie ośrodki (Child Advocacy Centres) przeznaczone dla dzieci pokrzywdzonych przestępstwem powstawały w Stanach Zjednoczonych i w Skandynawii, gdzie funkcjonują w oparciu o model Barnahus.
Barnahus i wzorowane na nim Centrum Pomocy Dzieciom to system wsparcia, który oferuje wszechstronną, profesjonalną, interdyscyplinarną pomoc potrzebną do tego, aby dziecko jak najszybciej mogło wrócić do równowagi po doświadczeniu przemocy lub wykorzystywania seksualnego. Opieka terapeutów dziecięcych, psychologów, psychiatrów, lekarzy pediatrów, prawników jest dostępna pod jednym dachem, w jednym – przyjaźnie zaprojektowanym i przystosowanym do potrzeb dzieci – miejscu. Nad poprawą stanu dziecka i wsparciem niekrzywdzącego rodzica pracuje stały, interdyscyplinarny zespół specjalistów, którzy systematycznie się spotykają i informują o postępach lub problemach, jakie napotykają w tym procesie. Dzięki temu rodzic i dziecko nie muszą szukać pomocy w wielu różnych instytucjach, opowiadać o trudnych doświadczeniach w kolejnych placówkach, rezerwować miejsca na wizytę u specjalistów w wielu kolejkach.
Podstawowym standardem funkcjonowania Centrów Pomocy Dzieciom jest to, że wszystkie działania i decyzje podejmujemy w oparciu o najlepiej pojęty interes dziecka, w najszybszym możliwym czasie, bez zbędnej zwłoki. Oraz – co równie ważne – że dziecko ma prawo do wyrażania swoich opinii i otrzymywania zrozumiałych dla siebie informacji np. na temat tego, co będzie się działo między innymi w procedurach prawnych, w których uczestniczy – mówi dr Monika Sajkowska, prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
Siła współpracy
Centrum Pomocy Dzieciom w Sosnowcu nie będzie wyizolowaną wyspą na pomocowej mapie miasta, przeciwnie – planuje intensywną współpracę z samorządem oraz innymi instytucjami i służbami zajmującymi się wspieraniem dziecka i rodziny.
Wspólne konsultowanie działań międzyinstytucjonalnych, przynajmniej w pewnym zakresie, pozwala na znacznie skuteczniejszą pomoc naszym podopiecznym i sprawia, że oferta wsparcia jest lepiej dostosowana do ich potrzeb. Dlatego w ramach sieci CPD staramy się podpisywać formalne porozumienia o współpracy z innymi instytucjami działającymi w regionie: pomocą społeczną, policją, prokuraturą, sądem, ochroną zdrowia, oświatą itp. – mówi Beata Wojtkowska, członkini zarządu Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
Od momentu powstania, czyli już od dziesięciu lat, nasze Stowarzyszenie skupia się na współpracy różnych instytucji i środowisk pracujących z dziećmi i rodzinami, m.in. poprzez organizację szkoleń, konferencji, superwizji. Teraz dzięki temu będzie nam łatwiej realizować interdyscyplinarny model współpracy – dodaje Monika Kaźmierska, koordynatorka CPD Sosnowiec.
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę i inne organizacje współtworzące sieć Centrów Pomocy Dzieciom bardzo ściśle współpracują też między sobą – odbywają szkolenia, wymieniają doświadczenia, wspólnie poszukują rozwiązań dla pojawiających się problemów, działają według tych samych standardów. To znacznie zwiększa ich skuteczność w niesieniu pomocy dzieciom.
Przyjazne przesłuchania
Zadaniem, które stawiają sobie Centra, jest otoczenie interdyscyplinarną, profesjonalną pomocą dzieci pokrzywdzonych przestępstwem znęcania się lub wykorzystywania seksualnego wówczas, kiedy ten czyn został już zgłoszony, czyli dziecko będzie składało zeznania w procedowanej sprawie. Przesłuchanie to bardzo ważna czynność dla ustalenia sprawcy i okoliczności przestępstwa, ale na ogół też bardzo stresujące wydarzenie dla dziecka.
Dlatego Centra Pomocy Dzieciom prowadzą odpowiednio wyposażone i zaaranżowane przyjazne pokoje przesłuchań, które bezpłatnie udostępniają lokalnym sądom. W CPD w Sosnowcu taki pokój niebawem także powstanie. Składanie zeznań poza gmachem sądu, w przyjaznym budynku organizacji pozarządowej (do którego nie ma wstępu podejrzany) pozwala obniżyć poziom zdenerwowania dziecka i sprawia, że jego zeznania są obszerniejsze i mają większą wartość dowodową.
***
Rozpoczęcie działalności Centrum Pomocy Dzieciom jest możliwe dzięki wsparciu Miasta Sosnowiec. Udzielanie specjalistycznej pomocy jest możliwe dzięki środkom Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, które organizacja pozyskała od międzynarodowych organizacji Save the Children, Plan International oraz firmy IKEA.